Windows 2000'de Performansın İzlenmesi

 

Windows 2000 yüklü bir makinenin performansını izlemek için Start, Programs, Administrative Tools'dan erişebileceğimiz Performance konsolunu kullanıyoruz.

 

Performance konsolunu açtığımızda sol panoda System Monitor ve Performance Logs and Alerts adlı iki düğüm görünür. Sağ panoda ise boş ve hareketsiz bir grafik ortamı var. Şekil Performance-1.

perf1.JPG

System Monitor düğümünden bilgisayarımızın çeşitli parametrelerine ilişkin grafikler ve raporlar alabiliriz. Bunlar gerçek zamanlı (real-time) grafikler ve raporlardır. Yani, o andaki durumu yansıtırlar. Performance Logs and Alerts düğümünden ise bilgisayarımızın çeşitli parametrelerine ilişkin bilgileri bir günlük dosyasına yazabiliriz (belli bir süreyle ve belli aralıklarla; örneğin, 10 saniyede bir ). Günlük dosyasına yazılan bilgilerden de grafikler, raporlar oluşturulabilir. Yine bu düğümden çeşitli durumlar için alarm üretebiliriz. Örneğin, işlemciye saniyede gelen kesinti (interrupt) sayısı 5000'i aştığı zaman bir alarm üretilebilir.

 

Performansa İlişkin Grafik ve Rapor Üretimi

İlk iş olarak bir grafik üretelim. Sağdaki grafik bölümünde hiç bir hareketin olmadığını görüyoruz. Çünkü grafiği çizilecek bir parametre seçilmemiş durumda. Bir parametre seçmek için araç çubuğundaki + simgesine tıklıyoruz. Şekil Performance-2.

 

+ simgesine tıklayarak bir parametreyi eklemek istediğimizde Şekil Performance-3'deki pencere ile karşılaşıyoruz. Bu pencerede grafiği çizilecek parametreyi belirliyoruz.

 

 

 

Parametre için önce hangi bilgisayardaki parametreleri görmek istediğimizi belirteceğiz. Burada iki seçenek var:

* Use local computer counters (Yerel bilgisayar sayaçlarını kullan): Üzerinde bulunduğumuz makinenin sayaçlarını göster

* Select counters from computer (Aşağıda belirtilen bilgisayarın sayaçlarını kullan): Bu seçenekle, ağ üzerinde, yönetebildiğimiz başka bir bilgisayarı seçip onun parametrelerini de görebiliriz. Bir başka bilgisayarı seçmek istersek o bilgisayarın UNC (Uniform Naming Convention) adresini (örneğin, \\ISASERVER şeklinde) belirtmemiz gerekir.

 

Bilgisayardan sonra o bilgisayarda gözlemek istediğimiz nesneyi (object) belirtiyoruz. Windows 2000'de her şey birer nesne: İşlemciler, bellek, sabit diskler, bazı hizmetler vb. gibi şeyler hep birer nesne olarak değerlendiriliyor.

 

Nesneden sonra o nesneye ilişkin olarak neyi görmek istediğimizi belirtiyoruz. Öyle ya, örneğin işlemcinin nesini görmek istiyoruz? Saniyede işlediği kesinti sayısını mı, toplam meşguliyet yüzdesini mi, kullanıcı ve çekirdek modundaki programların işlemciyi meşgul etme yüzdesini mi? Ya da söz konusu nesne sabit disk ise sabit diskin veri okuma hızını mı yoksa veri yazma hızını mı görmek istiyoruz. Örnekler uzatılabilir. İşte nesnelerin bu türlü gözlenebilecek özelliklerine de sayaç (counter) deniyor. Nesneden sonra sayacı seçmeliyiz.

 

Son olarak da örneği (instance) belirteceğiz. "Bu nedir?" diye sorabilirsiniz. Yukarıda nesneyi belirttik, sayacı belirttik, peki o tür nesnelerden bir kaç tane varsa, hangisinin özelliklerine bakacağız? İşte örnek kısmında da bunu belirtiyoruz. Örneğin, 4 işlemcimiz varsa örnek kutusunda 0,1,2 ve 3 şeklinde işlemci örnekleri görüntüleniyor. Eğer 3 nolu işlemcinin meşguliyet durumuna bakmak istiyorsak örnek kutusundan 3'ü işaretlemeliyiz. Örnek kutusunda bir de total (toplam) şeklinde bir ifade vardır. Bu ifade de belirtilen türden nesnelerin hepsi için ortalama değerlerin görüntüleneceğini belirtir.

 

 

 

Seçim işim tamamlanınca sağ üstteki Add düğmesine tıklıyorum. Bu şekilde, belirtilen sayacın grafiğini çizilmesini sağlıyorum. Arka planda grafik çizilirken ön planda halen seçim penceresi kalıyor. Bu şekilde bir biri ardına yeni nesneleri belirtip onların grafiğinin de çizilmesini sağlayabiliyorum. Örnek olarak, Memory (Bellek) nesnesinin Available Mbytes (Kullanılabilir bellek alanı büyüklüğü-MB cinsinden), PhysicalDisk nesnesinin %Disk Time sayaçlarını da ekleyelim.

 

Sayaç seçim işlemi sona erdiğinde renkli bir grafik panosu göreceğiz. Seçtiğimiz sayaçlar değişik renklerde çizgiler şeklinde görüntüleniyor. Şekil Performance-4. Seçtiğimiz sayaçlar grafiğin alt kısmında görülebiliyor. Listede yer alan bir sayacın üzerine tıklayıp onu listeden silebiliriz (delete tuşuna basarak) ya da onun üzerine bazı istatistiksel bilgileri alabiliriz. İstatistiksel bilgiler sayaç listesinin hemen üzerinde yer alıyor. Bu bilgiler şu şekilde:

 

Last: Sayacın aldığı son değer

Average: Sayacın gözlem süresince aldığı değerlerin ortalaması

Minimum: Sayacın aldığı minimum değer

Maximum: Sayacın aldığı minimum değer

Duration: Gözlem süresi

 

Bu değerlerden en anlamlı olanı ortalama değer. Geçici dalgalanmaların bizim açımızdan pek önemi yok. Örneğin, işlemcinin meşguliyet yüzdesinin birkaç saniye süresince zirve (peak) yapması işlemcinin çok meşgul olduğunu göstermez. Önemli olan ortalama değerlerdir.

 

Eğer çok sayıda sayacın grafiğini aynı anda görmek istemişsek ekran pek kolayca izlenemeyecek bir durum alabilir. Böyle bir durumda grafik ayrıntılarını görmek istediğimiz bir sayacın üzerine gelip CTRL ve H tuşlarına basarsak o sayacın grafiğini ışıklandırmış (highlight) oluruz. Şekil Performance-5. Işıklandırmayı sona erdirmek için tekrar CTRL ve H tuşlarına basabiliriz.

 

Seçtiğimiz sayaçlar için grafik değil de rapor almak isteyebiliriz. Bu durumda araç çubuğundan rapor simgesine tıklamamız yeterli. Şekil Performance-6. Bu durumda seçili bilgisayarın seçili nesnelerinin, seçili sayaçları için anlık değerleri yansıtan bir rapor görüntülenir. Şekil Performance-7. Burada sayaçlar için görüntülenen değerler anlık değerlerdir; yani, sürekli değişir.

 

Performans Değerlerinin Günlük Dosyalarına Kaydedilmesi ve Alarmlar

Yukarıda bilgisayarımızın o anki performansına ilişkin grafikler ve raporlar ürettik. Normalde performans bakımından sorun yaşadığımızda bu grafikleri ve raporları kullanırız. Ama çizilen grafikler, hazırlanan raporlar pek anlamlı da olmayabilir. Örneğin, şu anda Processor nesnesinin %Processor Time sayısıcının ortalama değerinin 35 olduğunu görüyoruz. Şimdi bu değer iyi mi kötü mü? Buna karar verebilmek için bir karşılaştırma yapabilmemiz gerekiyor. Şöyle diyebilmemiz gerek: "Sistemin performansı  iyi iken bu değer 20 idi, şimdi 35 olduğuna göre işlemciyi meşgul eden bir program var ya da işlemcim artık bu yükü kaldıramıyor."

 

O zaman, ilerde böyle bir karşılaştırmayı yapabilmemiz için şu anda sistemin performansını kaydetmemiz lazım. Bunu da performans günlük dosyaları ile yapıyoruz. Belli bir süre ile ve belli aralıklarla sistemin performansına ilişkin değerleri bir dosyaya yazabiliyoruz.

 

Günlük dosyalarını Performance konsolunda Performance Logs and Alerts düğümünden yapıyoruz. Bu düğümün altındaki Counter Logs (Sayaç Günlükleri) kabına gidiyoruz. Günlüğe kaydedeceğimiz sayaçları belirleyeceğiz ve bunları yeni bir günlük dosyası bilgileri dosyasına kaydedeceğiz. Burada hazır bir dosya da var. Adı System Overview (Sisteme Genel Bakış). Dosyanın yanındaki simgenin rengi kırmızı. Bu da şu anda bu dosyaya uyarak kayıt yapılmadığını gösteriyor. Kayıt yapılırken rengi yeşile dönecek. Bu hazır dosyaya çift tıkladığımızda hangi sayaçların değerlerinin kaydedileceği görülebiliyor. Şekil Performance-8. Şekilden gördüğümüz kadarıyla Memory nesnesinin Pages/sec sayacı, PhysicalDisk nesnesinin Avg. Disk Queue Length sayacı ve Processor nesnesinin %Processor Time sayacı izlemeye alınacak ve bu sayaçlara ilişkin değerler belli aralıklarla günlük dosyasına kaydedilecek. Bu sayaçlar bir sistemin genel görünümünü çıkarmak için yetersiz. Biz kendi günlük dosyamızı hazırlayalım.

 

Counter Logs kabına sağ tıklayalım ve New Log Settings (Yeni Günlük Dosyası Ayarları) şıkkını seçelim. Yeni dosyamıza bir ad verelim. Ben anadolu adını verdim (dosyanın tam adı anadolu_000001.blg şeklinde belirleniyor ve bu dosya sürücünün kökünde \PerfLogs klasörüne kaydediliyor). Adı belirledikten sonra günlük dosyasıyla ilgili genel bilgilerin girildiği General sayfası açılıyor. Şekil Performance-9. Bu sayfada günlük dosyalarının adını ve yerini, hangi sayaçların değerlerinin günlük dosyasına atılacağını (Counters kutusu) ve örnekleme aralığını (interval) belirleyebiliyoruz. Örnekleme aralığı için varsayılan değer 15 saniye. Yani, 15 saniyede bir, Counters kutusunda belirtilen sayaçların değerlerine bakılacak ve bu değerler günlük dosyasına kaydedilecek. İlerde yapacağımız karşılaştırmalara temel olacağı için uzun bir süreyle bu günlük dosyasına kayıt yapılmasında yarar var. Ama uzun süreli bir kayıt da günlük dosyasının çok büyümesine neden olabilir. Eğer dosyanın çok büyüyeceğinden korkuyorsak o zaman örnekleme aralığını uzun tutabiliriz. Örneğin, örnekleme aralığı 15 saniye yerine 150 saniye olursa oluşacak dosya da 10 kat küçük olacaktır.

 

Counters kutusuna çok sayıda sayaç koydum. Bunları tek tek açıklayacağım. Şu an için Log Files (Günlük Dosyaları) ve Schedule (Zamanlama) sayfalarıyla devam edelim.

 

Log Files sayfasında günlük dosyalarının oluşturulmasıyla ilgili belirtimlerde bulunuyoruz. Şekil Performance-10. Location alanında günlük dosyalarının kaydedileceği klasörü, File name alanında günlük dosyalarının adını (adın ilk kısmını), End file names with alanında dosya adına eklenecek ifadeyi, start numbering with alanında dosya adlarındaki sayısal ifadenin başlayacağı sayıyı belirleyebiliyoruz.

 

Log file type (Günlük dosyası türü) alanında günlük dosyasının biçimini belirleyebiliyoruz. Buradaki seçenekler şu şekilde: Binary File, Binary Circular File (bu iki seçenekte veriler ASCII formatında kaydedilmez), Text File-CSV ve Text File-TSV (bu son iki seçenekte veriler ASCII olarak kaydedilir ve Notepad ya da Excel gibi programlarla incelenebilir). Binary türündeki dosyalar daha az yer kaplar. Yine burada, yaratılacak olan günlük dosyasının sabit diski doldurmaması için bir üst büyüklük sınırı da konulabilir. Varsayılan olarak böyle bir sınır yoktur. İstenirse Limit of alanına, KB cinsinden bir büyüklük sınırı konulabilir.

 

Günlük dosyasıyla ilgili son sekmede de zamanlama bilgisi var. Şekil Performance-11. Oluşturduğumuz günlük ayarları dosyasını elle başlatabileceğimiz gibi belli bir zamanda otomatik olarak başlayıp, belli bir zamanda durmasını da sağlayabiliriz. Bu sayfadaki Start Log ve Stop Log alanlarında şu anda Manually (elle başlatılacak) şıkkı seçili. Durdurmak için belli bir saat verebileceğimiz gibi günlük dosyası belli bir büyüklüğe ulaştığında, zamandan bağımsız olarak, otomatik olarak durmasını da sağlayabiliriz (When the log file is full şıkkı). Günlük dosyasına kayıt işlemi tamamlandığında bir komutun çalışmasını da sağlayabiliriz (Run this command şıkkı).

 

Günlük dosyasının ayarlarını bitirdiğimizde, günlük dosyalarını saklayacağımız klasörün bulunamadığını belirten ve ilgili klasörü yaratmak isteyip istemediğimizi soran bir mesaj alacağız. Şekil Performance-12. Soruyu Yes ile yanıtlayıp geçelim.

 

Şu anda Performance konsolunun Counter Logs kısmında iki adet günlük ayarları dosyası bulunuyor. Şekil Performance-13. İkisi de kırmızı renkte; yani şu anda bu dosyalardaki ayarlara bakılarak veri kaydı yapılmıyor. Şimdi anadolu adındaki dosyaya sağ tıklayalım ve Start (Başlat) diyelim. İstediğimiz sayaçlara ilişkin veriler 15 saniyede bir ilgili günlük dosyalarına kaydedilecek. Belli bir süre kayıt yaptıktan sonra kaydı durdurmak için dosyamızın üzerine sağ tıklayıp Stop dememiz yeterli. Örnekte yaklaşık olarak 47 dakika süreyle kayıt yapılmıştır. Gerçekte, ortalama değerleri daha iyi yansıtabilmek için, daha uzun süreli kayıt yapmakta yarar var (minimum birkaç gün).   

 

Peki, şu anda günlük dosyasında bulunan verileri nasıl inceleyebiliriz? System Monitor kısmında bu dosyadaki verilere bakarak grafik ve rapor çıkartılabilir. Bir önceki bölümde, o anki değerlere bakarak grafik ve rapor çıkartmıştık. Şimdi ise geçmiş bir zamandaki değerlere bakarak grafikler ve raporlar çıkartacağız.

 

Bu amaçla System Monitor kısmına geçiyoruz. Boş bir grafik penceresi açılıyor. Orada araç çubuğundan View Log Files (Günlük Dosyalarındaki Verilere Bak) simgesine tıklıyoruz. Şekil Performance-14. Karşımıza günlük dosyasını seçebileceğimiz bir pencere geliyor. Bu pencereden günlük dosyamızı seçiyoruz. Seçince bir şey olmuyor. Çünkü bu günlük dosyasında yer alan verilerden hangilerinin grafiğini çizeceğimizi belirtmek zorundayız. Bunu da yine bir önceki bölümde olduğu gibi, araç çubuğundaki sayaç ekleme simgesine (+ simgesi) tıklayarak yapıyoruz. Tek fark şu: Karşımıza bütün nesnelerin ve sayaçların listesi gelmeyecek. O günlük dosyasına hangi nesneleri, hangi sayaçları almışsak onların listesi gelecek karşımıza. Şekil Performance-15. Şekilde nesne listesinde yalnızca Memory, Network Interface, PhysicalDisk, Processor ve Server nesneleri yer alıyor. Bir nesne seçtiğimizde de, aynı şekilde, o nesnenin tün sayaçlarını değil yalnızca günlük dosyasına kaydedilen sayaçları göreceğiz. Günlük dosyasındaki tüm nesneleri ve bu nesnelerin tüm sayaçlarını seçtiğimde, ilgili grafikler de oluşturulacak. Şekil Performance-16. Araç çubuğundaki Rapor düğmesine tıkladığımda da sayaçlara ilişkin rapor alacağım. Şekil Performance-17. Bu rapordaki değerler günlük dosyasındaki ilgili değerlerin kayıt süresince aldıkları değerlerin ortalamasıdır.

 

Geçmişe dönük olarak genel bir grafik aldık, rapor da çıkarttık. Bu grafikler ve raporlar 47 dakikalık bir süreyi yansıtıyor. Bu süre içindeki herhangi bir bölümün (örneğin 15. ile 27. dakikalar arasını) grafiği ya da raporu da çıkarılabilir. Bu amaçla grafiğin üzerinde sağ tıklayıp Properties şıkkını seçiyoruz. Karşımıza çıkan özellik sayfalarından Source'a gidiyoruz. Şekil Performance-18. Burada verilerin kaynağına ilişkin bilgi alabiliyoruz: Data Source (Veri Kaynağı) olarak Current Activity (Şu anki etkinlikler) ya da Log file (Günlük dosyası) seçenekleri var ve şu anda Log file şıkkı seçili çünkü verileri bir günlük dosyasından alıyoruz. Time Range (Zaman Aralığı) kısmında kaydın hangi gün hangi saatte başladığı ve bittiği görüntüleniyor. Şu anda görüntüleme amacıyla tüm zaman aralığını kullanıyoruz. Ama Time Range kısmında oynayarak daha küçük bir zaman dilimini seçebilir ve o dilime ilişkin grafik ya da rapor alabiliriz. Bu amaçla Time Range'de faremiz ile işaretleyerek daha küçük bir zaman dilimini seçelim. Şekil Performance-19. Şekilde 47 dakikalık kayıttan yalnızca 12 dakikalık bir bölümü seçtiğimiz görülüyor.OK düğmesine tıkladığımızda yalnızca seçtiğimiz zaman aralığının grafiği ya da raporu görüntülenecektir. Şekil Performance-20. Aşağıdaki istatistikler de ilgili zaman aralığını yansıtacak şekilde değiştirilir. Şekil Performance-21.

 

Son olarak, araç çubuğundaki Current Activity (Şu anki etkinlikler) simgesine tıklayarak veri kaynağını şu anki etkinlikler olacak şekilde değiştirelim. Şekil Performance-22.

Alarmlar

Son olarak alarmlara bakalım. Belli bir sayacın değeri belli bir eşik değerin altına düştüğünde ya da üstüne çıktığında alarm üretilmesini sağlayabiliriz. Basit bir örnek olarak, işlemci kullanımı yüzde 99'u aştığında alarm üretilmesini sağlayalım.

 

Performance Logs and Alerts bölümünde Alerts kısmına gittiğimizde şu an için tanımlanmış bir alarm dosyasının bulunmadığını görüyoruz. Alerts'e sağ tıklayıp New Alert Settings (Yeni Alarm Ayarları Dosyası) şıkkını seçiyoruz. Bir ad isteniyor. Yenialarm adını veriyoruz. Yeni alarm ayarları dosyası için üç sekme var. General sekmesinden dosyamız için bir yorum-açıklama bilgisi girebiliyoruz (Comment) kısmına. Yine buradan izlemek istediğimiz sayaçları Add tuşuna basarak Counters kutusuna ekliyoruz. Ayrıca her bir sayaç için eşik durumunu belirliyoruz. Şekil Performance-23. Şekilde iki adet sayaç için alarm durumu tanımlandığı görülüyor. Processor nesnesinin %Processor Time sayacının değeri 99'u aşınca alarm üretilecek. Alarm dosyasının Action (Eylem) sekmesinde belirtilen sayacın eşik değerini aşması ya da altında kalması durumunda yapılacak eylemi belirliyoruz. Şekil Performance-24. Burada çeşitli alanlar var: “Log an entry in the application event log” (Uygulama olay günlüğüne kayıt düş) alanı varsayılan olarak seçili. Ben “Send a network message to” (Aşağıdaki bilgisayara ya da kullanıcıya ağ üzerinden mesaj gönder) kutusunu da işaretledim ve mesaj gönderilecek bilgisayarın adı olarak "ebrupc"yi yazdım. Bu durumda eşik değeri aşılınca ebrupc adındaki bilgisayara mesaj gönderilecek. “Start performance data log” (Şu günlük ayarları dosyasına bakarak değerleri kaydetmeye başla) kutusu işaretlenirse önceden hazırladığımız günlük ayar dosyalarından birisini seçebilir ve o dosyadaki ayarlar uyarınca sayaçların değerlerini kaydetmeye başlayabiliriz. Run this program (Bu programı çalıştır) kutusunu işaretlersek eşik değerine ulaşıldığında bir programın başlatılmasını sağlayabiliriz. Schedule (Zamanlama) sekmesinde alarm koşullarının ne zaman denetlenmeye başlanacağı belirleniyor. Şekil Performance-25. Burada  ben denetimin elle başlatılmasını ve elle durdurulmasını belirtiyorum. Son olarak OK düğmesine tıklayıp alarm ayarları dosyasını kaydediyorum.

 

Şu anda Alerts kısmında yenialarm adında bir alarm ayarları dosyası var. Bu dosyanın üzerine sağ tıklayıp da Start (Başlat) dersek dosyada belirttiğimiz sayaçlar denetlenmeye başlanacak ve yine dosyada belirtilen eşik değerlerine ulaşıldığında uygulama olay günlüğüne not düşülecek ve belirtilen           bilgisayara mesaj gönderilecek. Başlatalım ve işlemciyi zorlayacak bir iki şey çalıştıralım (örneğin, komut satırından Edit adındaki programı çalıştırabiliriz).

 

ERAYPC adındaki makinede belirtilen eşik değerine ulaşıldığında EBRUPC adındaki makineye bir mesaj gider. Şekil Performance-26. Bu mesajda 99 olan eşik değerinin aşıldığı (şu andaki değeri 99.9998... şeklinde) belirtiliyor. Böylece bir başka makinede çalışıyorken sunucularda eşik değerine ulaşıldığına ilişkin mesajları alabiliyoruz. Mesajdaki bilgi ERAYPC adındaki makinenin uygulama olay günlüğüne de benzer şekilde kaydedildi. Şekil Performance-27.

 

Gözlenmesinde Yarar Olan Sayaçlar ve Bunların Açıklaması

 

İlerde yapacağımız karşılaştırmalara temel olmak üzere günlük dosyası hazırlarken çok sayıda sayacı listeye aldık ama bunların açıklamasını yapmadık. Şimdi bunları açıklayalım.

 

Memory (Bellek) Nesnesinin Sayaçları

            Avaliable MBytes:Bu sayaç bilgisayarımızdaki kullanılabilir (boş) bellek miktarını MB cinsinden gösterir. Bu rakamın ortalama olarak 5 MB'ın altına düşmemesi iyi olur. Daha düşük değerler bellek konusunda sıkıntı olduğunu gösterir. Bu sıkıntının iki nedeni olabilir: 1) Bellek gerçekten yetersiz kalmış olabilir. Bu durumda belleği arttırmaktan başka çare yok. 2) Bellek yetersiz değildir de bellek sızıntısı (memory leak) yapan bir program sürekli olarak daha fazla bellek tüketip kullanılabilir belleği azaltıyordur. Böyle bir durum olup olmadığını anlamak için Pool Nonpaged Bytes sayacına bakıyoruz. Bellek sızıntısı yapan bir program varsa sisteme bellek eklemek sorunu çözmeyecektir (çünkü yeni bellek de sızıntı sonucu işgal edilmeye başlanacaktır). Sorunu çözmek için bellek sızıntısı yapan programı bulup düzeltme yapmak gerekir.

            Pages/Sec: Fiziksel bellek (RAM) ile sabit diskte tutulmakta olan takas dosyası (pagefile.sys dosyası) arasındaki aktarımların miktarını gösterir. Fiziksel bellek yeterli ise bu rakam düşük olacaktır. Ortalama olarak saniyede 2'den fazla aktarım iyi değildir. Böyle bir durum fiziksel belleğin yetersiz kaldığını gösterir. Bu durumda yine bellek sıkıntısının nedenini bulmak zorundayız.

            Pool Nonpaged Bytes: Bu sayacın değeri genel olarak sabit olmalıdır. Bu sayacın değeri sürekli ve düzenli olarak artıyorsa bellek sızıntısı yapan bir program var demektir.

 

Network Interface (Ağ Arayüzü) Nesnesinin Sayacı

            Bytes Total/Sec: Ağ kartından saniyede alınan-verilen baytların miktarını gösterir. Ağ kartının ve genel olarak ağ sistemimizin performansını görmek için bu sayacı kullanabiliriz.

 

Physical Disk (Sabit Disk) Nesnesinin Sayaçları

            %Disk Time: Sabit diskin meşguliyetini gösterir. Eğer fiziksel belleğimiz yeterli ise ve iyi bir disk kaşeleme sistemimiz varsa bu değer düşük çıkacaktır. Ortalama olarak yüksek bir değer söz konusu ise ya diskimiz yetersiz kalmaktadır, bu durumda daha hızlı bir diske geçmemiz gerekir ya da bellek yetersizliği yüzünden disk yoğun olarak kullanılıyordur (bu ikinci durumu Memory nesnesinin pages/sec sayacı ile denetleyebiliriz).

            Avg. Disk Bytes/Read: Sabit diskimizin bir okuma işleminde kaç bayt okuyabildiğini gösterir. Bu değer ne kadar yüksekse diskimiz o kadar yüksek performanslı demektir. Genel olarak diske gitmek istemeyiz ama gitmek zorunda kaldığımızda da hemen okumayı bitirmek isteriz.

            Avg. Disk Bytes/Write: Sabit diskimizin bir yazma işleminde kaç bayt yazabildiğini gösterir. Bu değer ne kadar yüksekse diskimiz o kadar yüksek performanslı demektir. Burada da genel olarak diske gitmek istemeyiz ama gitmek zorunda kaldığımızda hemen yazmayı bitirmek isteriz.

            Avg. Disk Queue Length: Kuyrukta bekleyen disk işlemlerinin sayısı. Burada ortalama olarak 2 ve daha fazla iş görüyorsak diskimiz yetersiz kalıyor demektir. Yine bunun nedenini bulmak ve sıkıntıyı gidermek zorundayız.

 

Processor (İşlemci) Nesnesinin Sayaçları

            %Processor Time: Bu sayaç işlemcinin meşguliyet yüzdesini gösterir. Ortalama değerinin 75'den az olması istenir. 75'den yukarı ise işlemcimizin performansı konusunda sıkıntı var demektir. Bu sıkıntının 2 nedeni olabilir: 1) İşlemcimiz gerçekten yetersiz kalmış olabilir. Bu durumda ya işlemciyi yükseltmemiz ya da sisteme ek işlemciler takmamız gerekir. 2) Bir program ya da donanım işlemciyi gereksiz yere meşgul ediyor olabilir. Bu programı ya da donanımı bulup sıkıntıyı gidermek gerekir.

            Interrupts/sec: İşlemcinin saniyede işlediği kesinti sayısını gösterir. Klavye, floppy disk, sabit disk, görüntü kartı, ağ kartı vb. aygıtlar işlemci ile ilişkilerinde sürekli olarak kesinti üretirler. Normalde şu anda kullanılan işlemciler saniyede onbinlerce kesintiyi rahatlıkla işleyebilir. Ama karşılaştırmaya temel olacak günlük dosyalarında bu sayaç için değer 10.000 iken şu anda 30.000 ise (tabii her zaman olduğu gibi ortalama değerlerden söz ediyoruz) kesinti sayısında anormal bir artış var demektir. Örneğin, ağ kartlarında en sık rastlanan arıza, kartın nedensiz yere çok sayıda kesinti üretmeye başlaması şeklinde kendini gösterir. Bu durumda işlemci üretilen her kesinti için ağ kartını denetleyecek, yani boş yere meşgul edilecektir (kapınızın sürekli çalınıp kaçılmasına benzer).

 

Server (Sunucu) Nesnesinin Sayaçları

            Logon/Sec: Saniyede gerçekleştirilen oturum açma işlemlerini gösterir. Bu rakam ne kadar yüksekse o kadar iyidir (Bilgisayarımız bir saniyede o kadar kişinin oturum açma işlemlerini gerçekleştirebiliyor demektir).

            Server Sessions: Saniyede sunucu hizmetine açılan oturumları gösterir. Bu rakam ne kadar yüksekse o kadar iyi olur.