Murat
Yıldırımoğlu
Dil insanlara
özgü bir olgudur. Başka canlılarda eşi benzeri yoktur. Dil ile başka canlıların
gerçekleştiremediği ölçüde yoğun bir iletişimi gerçekleştirebiliyoruz. Buna
karşın çevremizde konuşulanları ve yazılanları
görünce dilin iletişim sağlamak yerine iletişim sorunları yarattığını
görüyorum. Peki, bu nasıl aşılabilir? Nasıl daha düzgün konuşabiliriz,
yazabiliriz? Bu konudaki önerilerimi madde madde sıralayayım:
1) Konuştuğumuz ya da yazdığımız konu kafamızda
son derece net olmalı. Dünyada anlatılamayacak, söze dökülemeyecek ya da Türkçe
olarak ifade edilemeyecek bir şey yok. Her şey anlatılabilir, her şey
yazılabilir. Yeter ki konumuz kafamızda net olsun, ne anlatmak istediğimizi
bilelim.
2) Son derece basit bir şekilde anlatmalı ve
yazmalıyız. Cümlemizin bir başı bir de sonu olmalı. Cümlelerimiz kısa olmalı.
Uzun cümle kurmak kesinlikle bir marifet değildir. Herkesin işi var gücü var.
Kimse cümlelerinizi ikinci kez okumak zorunda olmamalı.
3) Çok okumalıyız. Ancak çok okuyarak
anlatımımızı kuvvetlendirebiliriz. Ne yazık ki çevremiz okumayan insanlarla
dolu. 4-5 kişinin para kazandığı ailelerde bile eve günlük bir gazete girmiyor,
haftalık ya da aylık dergiler, kitaplar alınmıyor. Böyle bir ortamdan tabii ki
kafasındaki düşünceyi en iyi şekilde anlatan kişiler çıkmaz. Mümkün olduğunca
çeşitli şeyleri okumalıyız, okuduğumuz şeylerin nasıl ifade edildiğini
incelemeliyiz.
4) Çok yazmalıyız. Yazma, ifade yeteneğini
geliştirir. Anlık olmadığı için yazdığımız şeyi okuyup değiştirmemize izin
verir. Bir yazıyı en zevkli en anlaşılır duruma getirdiğimizde konuşma yeteneğimiz de gelişecektir.
5) Yazarken ilk planda konu ile ilgili
aklınıza gelen herşeyi kağıda dökün. Sonra da bu bilgileri en iyi anlaşılacak
şekilde düzenleyin. Düzenlerken bol bol kesip atın. Yazınız yalın olmalı. Tek
bir cümlesi bile gereksiz olmamalı. Bir cümle için “olmasa da olur” diyosanız o
cümleyi silin. Ünlü bir Fransız yazarın bu konuda çok güzel bir sözü var:
Mükemmellik eklenecek bir şey kalmadığında değil, çıkarılacak bir şey
kalmadığında elde edilir.
6) Konuşmanızı ya da yazınızı ilk önce siz
beğenmelisiniz. Siz beğenmiyorsanız başkası zor beğenir.
Murat
Yıldırımoğlu