Microsoft BackOffice Uygulamaları

Microsoft'un ürünleri kabaca üç sınıfa ayrılabilir: İşletim sistemleri, ofis uygulamaları, BackOffice uygulamaları. Microsoft’un Flight Simulator ya da Age of Empires benzeri oyunları, fare, klavye ve oyun araçları gibi donanımları da bulunur ama bunlar ana ürün grupları değildir.

İşletim sistemlerini biliyorsunuz; DOS ile başlayıp şu anda zaman olarak en son Windows XP’ye kadar gelen çok sayıda işletim sistemi bulunuyor.

Ofis uygulamaları istemci bilgisayarlarda çalışan ve kullanıcıların sözcük işleme, elektronik tablo, sunum hazırlama gibi gereksinimlerini karşılayan ürünlerdir. Office kapsamı içinde yer alan ürünler, Word, Excel, PowerPoint vb. kişisel verimlilik uygulamalarıdır. Office uygulamaları kendi başlarına büyük işler gördükleri gibi arka planda çalışan BackOffice ürünleriyle de tümleşik olarak çalışabilirler. Örneğin, Outlook’u kendi başına kullanıp kişisel çalışmalarınızı düzenleyebildiğiniz gibi Exchange Server bağlantı özelliklerini kullanarak birlikte çalışma (colloboration) uygulamaları da oluşturabilirsiniz.

BackOffice uygulamaları ise sunucu olarak adlandırılan güçlü bilgisayarlarda çalışan, çok sayıda istemciye hizmet veren ve istemciler tarafından doğrudan kullanılmayan, önemli uygulamalardır. BackOffice uygulamaları ve kısaca açıklamaları şöyledir:

Exchange Server: Bir e-posta sunucu uygulaması. Kurumlar Exchange Server ile hemen her tür iletişim sorununu çözebilirler. Türkiye'de kurumların önemli bir bölümünün NT'ye ya da Windows 2000’e geçiş nedeni Exchange Server'ı çalıştırabilmektir. Exchange Server yalnızca 1996 yılından beri piyasada bulunmasına karşın kendisinden önce yaklaşık 35 yıllık bir tarihe sahip olan e-posta sunucu piyasasının çok önemli bir bölümünü ele geçirmiştir. En önemli iki sürümü Exchange Server 5.5 ve Exchange 2000 Server’dır.

SQL Server: Bir veritabanı uygulaması. Güçlü, güvenilir ve ucuz veritabanı uygulamaları oluşturmak için ideal bir ürün. Bu ürün de, özellikle SQL Server 7.0 ve SQL Server 2000 sürümleriyle veritabanı piyasasının önemli bir bölümünü ele geçirmiştir. BackOffice ürünleri arasında sunucu işletim sistemlerine kurulması gerekmeyen iki üründen birisidir (diğer Internet Information Server). SQL Server 7.0 ve SQL Server 2000 ürünleri 64Gb’a kadar bellek kullanabilen Windows 2000 Datacenter’dan tutun da bir kaç megabaytlık belleklerle çalışabilen Windows CE’ye kadar her türlü Microsoft işletim sisteminde çalışabilmektedir. Bu durumuyla diğer bütün veritabanlarının (Microsoft’un Access’i de dahil olmak üzere) yerini almaya adaydır.

Systems Management Server: Büyük bilgisayar ağlarını yönetmek için kullanılan bir ürün. Ağınızdaki bilgisayar sayısı 20-30'u aşıyorsa ciddi ciddi düşünmekte yarar var. Bu ürünün en son sürümü SMS 2.0’dır. SMS 2.0’ın dört işlevi bulunur: 1) Yazılım ve donanım envanteri çıkartmak 2) Uzaktan kumanda 3) Yazılım dağıtımı 4) Yazılım ölçümü (Software metering). Eğer büyük bir ağınız varsa bu ağdaki bilgisayarların donanımları ve üzerlerindeki yazılımları izlemek büyük sorun olmaktadır. Her an 256MB bellekli, 833 MHz işlemcili, 40GB sabit diskli bir makinenizin 128MB bellekli, 500MHz işlemcili ve 20GB sabit diskli bir bilgisayar dönüşme olasılığı vardır. Normalde sistem yöneticilerinin bunu anlama olanağı sıfırdır. Ama SMS’deki yazılım ve donanım envanteri özelliği ile bilgisayarların yazılım ve donanımları sürekli merkezi bir veritabanına raporlanır. Değişiklikler buradan izlenebilir. SMS’in uzaktan kumanda özelliği ile sorunlu bir bilgisayara oturduğunuz yerden müdahale edip sorunu giderebilirsiniz ya da bir kullanıcıya bilgisayar başında eğitim verebilirsiniz. Yazılım dağıtımı ile örenğin, 500 makinenin Windows 95 sistemini Windows Me’ye otomatik olarak yükseltebilirsiniz. Yazılım ölçümü ile de ortamınızda programların yalnızca satın aldığınız lisans sayısınca kullanılamasını garantileyebilirsiniz. SMS’in yeni sürümünün kod adı Topaz adını taşıyor ve 2002 yılında piyasaya sürülmesi planlanıyor.

Proxy Server: Kurum içindeki bilgisayarları Internet'e güvenli ve kolay bir şekilde bağlamak için kullanılan bir ürün. Proxy vekil demek. Kurumunuzu Internette Proxy Server temsil ediyor. Proxy Server’ın birkaç işlevi var: 1) Internete tek ve güvenli bir çıkış noktası sağlamak 2) Kaşeleme yapmak 3) Kurum sunucularını Internete güvenli bir şekilde açmak. Proxy Server’ın iki bağlantısı bulunur. Bağlantılardan birisi Proxy Server’ı kurum ağına, diğeri Internete bağlar. İki bağlantı arasında bir geçiş (yönlendirme) bulunmaz. Bu şekilde Internet bağlantısını kurum ağından yalıtmış olursunuz. Dış dünya kurum ağınızı Proxy Server’ın dış bacağından ibaret görür. Bu yolla içerde 10.x.x.x benzeri kayıtlı olmayan (Internette herhangi bir şekilde kullanılmayan, kurum içi ağlar için ayrılmış özel adresler) adresler kullanabilirsiniz. Bu yolla IP adresi sıkıntısı aşılabilir. Ayrıca Internet çıkışı tek bir bağlantıya indiği için giren-çıkan IP paketleri rahatça denetlenebilir. Kurum içindeki kullanıcılar Internete doğrudan çıkamazlar. Onlar isteklerini Proxy Server’a iletirler, Proxy Server Internete çıkar, işlemi yapar, sonucu içerdeki makinelere bildirir. Bu sırada Internetten bulduğu kaynakları (Web sayfaları ya da dosyalar) kendi kaşesine yerleştirir. Aynı sayfalar ya da dosyalar kurum içindeki başka makineler tarafından istendiğinde yine Proxy Server’a gelirler ama Proxy Server bu istekleri artık kaşesinden karşılar. Bu şekilde hem Internet bağlantısı verimli bir şekilde kullanılmış olur, hem de makinelere daha hızlı hizmet verilir. Proxy Server kurumu Internette temsil ettiği gibi, kurum içi sunucıulara karşı da Internetten gelen kullanıcıları temsil edebilir. Bu şekilde kurum içi sunucuları Internete güvenli bir şekilde açabiliriz. Proxy Server’ın en son sürümü 2.0’dır. Proxy 2.0’dan sonra üretilen ve çok daha ileri niteliklere sahip olan ürünün adı Internet Security and Accelerator (ISA) olarak değiştirilmiştir. ISA yalnızca Windows 2000 üzerinde çalışabilir.

SNA Server: Kurum içindeki IBM büyükboy (mainframe) bilgisayarlarla bağlantı için kullanılan bir ürün. Bir NT ya da Windows 2000’e SNA Server yüklenir, gerekli donanımlar eklenir. NT ve Windows kullanıcıları bu bilgisayar üzerinden IBM büyükboy bilgisayarlara bağlanırlar.

Internet Information Server: Bir Web sunucu programı. Hazırladığınız Web sayfalarını Internet Information Server (IIS) ile Internete yayınlayabilirsiniz. Web sayfalarını yayınlamaya yarayan Web sunucu işlevinin yanısıra dosya aktarımını sağlayan FTP sunucu işlevi, e-postaların yollanmasını sağlayan SMTP sunucu işlevi ve haber grubu işlevselliği sağlayan NNTP sunucu işlevi de IIS içinde bulunur. NT ve Windows 2000 Server işletim sistemlerinin yanısıra, farklı adlarla 95-98, NT Workstation ve Windows 2000 Pro işletim sistemlerine de kurulabilir.

BackOffice uygulamalarının hepsinin adında "Server" ifadesinin bulunması birçok karışıklığa yol açıyor. Bu uygulamalar ile uygulamaların yüklendiği sunucu bilgisayarlar birbirleriyle karıştırılıyor. Yukardakilerin hepsi birer uygulamadır, yani, yazılımdır. Ayrı ayrı bilgisayarlara yüklenebilecekleri gibi aynı bilgisayarlara da yüklenebilir. Hatta Microsoft'un küçük ve orta büyüklükteki işletmeler için geliştirdiği BackOffice Small Business Server'da bütün bu uygulamaların aynı bilgisayara yüklenmesi zorunludur.