YAZICILAR

Murat Yıldırımoğlu

 

Bilgisayarda yaptığımız işlerin sonucunda kalıcı bir çıktı istersek yazıcı kullanmamız gerekir. Bu yazıda belli başlı yazıcı çeşitlerini tanıtıp bazı terimlerin ne anlama geldiğini göreceğiz.

 

Yazıcılar karakterleri oluşturma yöntemlerine göre vurarak yazanlar, mürekkep püskürterek yazanlar ve fotokopi makinalarına benzer şekilde yazanlar (lazer yazıcılar) olmak üzere üçe ayrılabilir.

 

Vurarak yazan yazıcılar nokta vuruşlu ya da nokta matrisli yazıcılar (dot-impact ya da dot-matrix) olarak adlandırılır. En yaygın yazıcı çeşiti budur. Bu yazıcılarda karakterler kağıt üstüne belli bir nokta kalıbı basılarak oluşturulur. Bu nokta kalıpları yazıcının belleğinde saklıdır. Bir karakter basılacağı zaman bellekten o karakterin kalıbı çıkartılır, 9 ya da 24 iğne (pin) yardımı ile bu karakter bir matris şeklinde kağıda basılır. Aşağıda böyle bir karakter görüyorsunuz.

 

 

 

 

Vurucu iğneler bir sütun şeklinde sıralanırlar. Bir karakteri oluşturabilmek için bu iğne sütunu bir satır boyunca hareket ederken sütundaki ilgili iğneler vurularak öne çıkartılır.

 

Vurulan iğneler hemen önlerindeki şeritten kağıda kömür taneciklerinin aktarılmasını sağlarlar. Bir sütundaki iğne sayısı ne kadar çoksa karakterler de o kadar kaliteli görünür. Ama tahmin edebileceğiniz gibi iğne sayısı arttıkça fiyat da artar. Şu anda 9 iğneli bir yazıcı 250 ila 500 Dolar arasında satılmaktadır. 24 iğneli yazıcılar ise yaklaşık olarak yüzde elli daha pahalıdır.  Fiyatı belirleyen bir başka parametre de saniyede basılan karakter sayısıdır (character per second, cps). Eğer yoğun bir şekilde döküm almanız gerekliyse hızlı bir yazıcı (300-400 cps) seçin. Yararını göreceksiniz.

 

 

Bu yazıcılarda bellekteki grafik karakterleri kullanılarak ya da bit-image modu denilen bir moda geçilerek grafik basılabilir. Bit-image modunda herbir satıra belli sayıda (örneğin 480 adet) nokta yerleştirilebilir. Çıktılarınızı Windows altında çalışan programlardan alırsanız grafik dışındaki normal karakter basımı da bit-image modunda gerçekleştirilir ve daha kaliteli çıktılarınız olur. Ama bu durumda bir sayfalık metni bastırmak için harcayacağınız zaman da artar.    

 

Nokta vuruşlu yazıcılar çok gürültücüdürler. Hız arttıkça gürültü de artar.

 

Mürekkep püskürtmeli yazıcılar da karakterleri bir matris şeklinde tanımlarlar. Yalnız, burada karakterler  bir sütun şeklinde düzenlenmiş deliklerden mürekkep püskürtülerek oluşturulur. Aşağıda bu işlemi görüyorsunuz:

 

 

 

Her deliğin arkasında bir ısıtıcı eleman bulunmaktadır. Bu eleman ısındığında önündeki mürekkep grubunu genleştirir, genleşen mürekkep de önündeki delikten kağıda doğru fışkırır. Kılcal bağlantılar sayesinde deliğe yeniden mürekkep dolar.

 

Mürekkep püskürtmeli yazıcılar tek renkli ya da çok renkli olabilirler. Mürekkep püskürtmeli yazıcıların fiyatı  250 Dolarla 500 Dolar arasında değişir ve çok sessiz çalışırlar.  

 

Geldik en son, en gelişmiş yazıcı çeşiti olan lazer yazıcılara.

 

Lazer yazıcılar fotokopi ve lazer teknolojilerinin birlikte kullanımı ile mümkün olabilmiştir. Lazer yazıcılarda ince bir lazer ışını elektrik yüklü bir tamburu yatay pozisyonda tarar. Lazer ışınının değdiği yerde tamburun elektrik yükü kaybolur. Bu şekilde tüm bir sayfanın görüntüsü elektrostatik olarak tambur üzerinde oluşturulur. Daha sonra standart fotokopi tekniği ile görüntü kağıttan alınır; yani toner parçacıkları tambura çekilir sonra da ısıtılarak kağıda yapışması sağlanır.  

 

Lazer yazıcılar da çok sessizdir ve basım kaliteleri olağanüstüdür. Ama her güzel ve kaliteli şeyde olduğu, fiyatları da yüksektir (fiyatları 700 Dolarla 15 000 Dolar arasında değişir)

 

Lazer yazıcılar çalışmaları sırasında ozon gazı üretirler. Ozon gazı fazla alındığında beyinde tahribat yaratır. Bu yüzden lazer yazıcıların bulunduğu yerleri sık sık havalandırmak gerekir.

 

Mürekkep püskürtmeli yazıcıların ve lazer yazıcıların hızı bir dakikada basabildikleri sayfa sayısı ( page per minute, ppm) ile ölçülür. Her iki kategoride de basım hızı 4 ppm ile 24 ppm arasında değişir.  

 

Hem mürekkep püskürtmeli hem de lazer yazıcıların önemli bir parametreleri de çözünürlükleridir (resolution). Bu terim kağıt üzerine basılan noktaların sıklığını ifade eder ve inç başına düşen nokta (dot per inch, dpi) cinsinden ölçülür. Şu anda satılan yazıcıların hemen hepsi en az 300 dpi bir çözünürlüğe sahiptir.  Bu çözünürlük kişisel kullanımlar için yeterlidir. Daha profesyonel uygulamalar için en az 600 dpi'lık bir çözünürlük gerekir ve 1200 dpi önerilir.